NAJVECA ONDA TI SAJEM VASION\ LJUBAVI,NEZNOSTI I SVEGA NA SVIM SVETOVIMA NAJLEPSE SALJE TVOJA NENADICA.
GDE GOD DA SI TI SI U MENI.,DO MENE, SVUDA SVUDA OKO MENE, TAKO LAZEM SEBE DA BI UZELA SLEDECI DAH I ZAVRSIM JOS NESTO STO MOGU ZA TEBE NAJMILIJI MOJ.
JA BIH DALA CEO ZIVOT ZA JEDAN POLJUBAC SA TOBOM,MOJIM NENADOM
KAZU, VREME, JE LEK ZA SVE BOLOVE.
NIIJE TACNO. CAK VREME DONOSI JOS DUBLJI BOL I SAZNANJE KOJE NIJE BILO TOTALNO DA MI SE NE VRACAS DA MI TE MILUJEM,
SRECO MOJA VOLJENA NAJMILIJI UZASAN BOL NEIZDRZIV
OH BOZE, NE MOGU DA IZDRZIM MINUTE VISE BEZ TEBE TAKAV STRASAN BOL I TUGA,.
ALI MOJ NENADE, KAKO BOL RASTE I LJUBAV RASTE SVE VECA I VECA, SVE LEPSA I LEPSA, MORA NESTO DA DOPIRE DO TEBE. BOZE POMOGNI NAM.
TVOJA NENADICA
I know that you do not read this but i know that it is somehow reaching you the greatest love of this earth and remembrance on the other. Every second my thoughts are with you my sadness and my prayers around you. I would rather be where you are, but I am trying to finish here what i think is my obligation to you. No help from children, but you are around I know. I love you more and more every second and Good Lord must see this and help.
ljubim te,srce moje najmilije.
tvoja Nenadica
oh, voljeni moj, jedina moja ljubavi, jedina radosti moja, jedina svetlost moja, sreco moja,nema nicega vise bez tebe, nicega... Dani su samo mucenje i jedina zelja da se obelezi sto si ti doneo ovom svetu kao retko ko. I ja nisam nisrela ni cula ni videla tako velicanstvenog coveka kao Ti mili moj, niko niko nikada...
neka ti je vecna slava ljubavi moja
Mili moj Nenade, jedini moj, ljubavi zivota moga, sreco moja voljena. Znam da me ne cujes, ali znam da znas kako sam bez tebe. Svaki momenat je bol i patnja Dubok bol koji srce para, milujem urnu, evo je ovde pored mene. Od svega si me stitio, kraljica sam bila pored tebe.
Pisu mi ljudi iz celog sveta, Marko iz Makedonje, Milko iz Srbije, Petar iz Slovenje, Milos iz San Franciska... Ljudi su govorili, gde ste Vi Doctore, zivot je tamo. Koliko puta si nocu isao da ih vidis u svako doba, koliko si zivota spasio, koliko obradovao, kolko dobra ucinio.
Velicanstveni moj Nenade, koga sam ja beskrajno celog ziota postovala i uvek bila ponosna sto sam bila i ostala vecito,
Tvoja Onja Nenadica
Dear friends, family, collaborators and followers,
This is Olivera who is sending you a photo that we prepared for the anticipated Drs. Nenad and Olivera Markovic Foundation and Markovic Library.
We planned to collect materials that are located in four rooms full of scientific papers, published and draft results, reviews, lectures, patients and books. I planned even a small laboratory with ready-made reagents to do manual MarkPap® tests and enjoy simplicity where method was brought for even low-trained technicians to perform.
I wanted to donate microscopes, fax machines, refrigerators, even one of my pianos for relaxation.
But it was not meant to happen now. Tragedy took place and we do not have with us professor Markovic any longer.
Let us thank him for his great contribution in science, healthcare, education, social health benefits.
MarkPap® technology has advanced now in MarkPap® System™ with Home-Digital MarkPap®. Self-sampling, which is a part of MarkPap® system, enables women in rural parts of the world to have screening even if they cannot visit a doctor, or have cultural sensitivity to have a pelvic exam, or other reason (see citations). The percentage of women screened with MarkPap® Home-Digital™ is much greater, and self-sampling at home is particularly important during pandemics.
MarkPap® Digital™ also enables transmission of files from point of care (POC) to hospitals for final diagnosis. Only MarkPap® biomarker positive slides should be sent for Pap digital diagnosis. Biomarker negative slides are returned and women go home for the next year testing (see gallery). Complicated positive slides or samples could be submitted for further diagnosis in the United States.
MarkPap® system is finally helping the everlasting problem of cervical cancer screening – real screening of asymptomatic women – to be solved, and technology to be introduced not only in China, India and Europe, but to the whole world. This is a mission of the Global Academy for Women’s Health, too.
This is Dr. Markovic’s legacy that we should continue. Please write me at info@bioscicon.com. I am still in the hospital greeting you from my hospital bed and a wheelchair.
Dr. Nenad was a wonderful father to his children, providing them with the highest level of education and raising them in family values, honesty, fairness and independence in making their decisions with their own mind and principals, not affected by bad people around them.
Professor Markovic was also admired by his patients. When we used to go to congresses in former Yugoslavia, delegations of patients with their families would come to greet him from all parts of the country for what he has done for them. Let us continue his legacy. The great Dr. Nenad would say, “where I stop, you continue; what I could not do you will.”
For me, there are no words to say, I would give my life to see him just for a few seconds again. How can I thank him for a million days of perfect happiness? Most sincere love and devotion, like a beautiful, shiny crystal without any flaws. My dearest, you were the most wonderful man I have ever met and seen in my whole life. Brilliant intelligence, huge professional and general knowledge (history, religion, life), he was like a walking encyclopedia. Firm, decisive, guided by principals, not by fear, always calm, polite and honest. Honesty was the hallmark of his personality.
Oh my dearest Nenad, I cannot describe the depth of my pain and sadness of this tragedy. Mili moj, voljeni Nenade, ljubavi zivota moga, sreco moja, radosti moja.
In order to express admiration to my Nenad, I decided to adapt an old custom from South Yugoslavia – to name a spouse by the first name of her husband, too. In my case it would be Olivera Markovic-Nenadica. I decided to proudly carry this name to the end of my life. We will remain forever two people with one shadow.
IZGUBISMO JOS JEDNOG VELIKANA, NENADA SVETOMIRA MARKOVICA, PROFESORA, NAUCNIKA, KLINICARA, HEMATOLOGA-ONCOLOGA, FDA MEDICAL REVJUERA, ENTREPRENEURA (WWW.BIOSCICON.COM; WWW.MARKPAP.COM AUTORA, DRUSTVEOG RADNIKA, A NADASVE CESTITOG, DIVNOG, DOBROG COVEKA HRABROG I ODVAZNOG KOGA SU SVI VOLELI. FAMILIJA, RODJACI I PRIJATELJI, STUDENTI, I PACIIJENTI. KADA BI IZ AMERIKE DOLAZIO NA SASTANKE U DOMOVINI, DELEGACIJE PACIJENATA SU STIZALE DA IZRAZE POSTOVANJE I ZAHVALNOST. IMAO JE SIROKA POZNAVANJA ISTORIJE, LITERATURE, DRUSTVENIH NAUKA, RELIGIJE, POLITICKIH NAUKA I UMETNOSTI.
NENAD JE RODJEN 24 JANUARA 1938 GODINE U SKOPJU. OSNOVNU (SKOLU I GIMNAZIJU ZAVRSIO U SKOPJU I BEOGRADU. MEDICINSKI FAKULTET KIRIL I METODIJ UNIVERZITETA U SKOPJU, POSTDPLOMSKE STUDIJE U BEOGRADU, U MALMEU, I FOGARTY INTERNATIONAL CENTER NIH U BETHESDI.
ZAPOSLENJA UNIVERZITET U SKOPJU (INTERNA KLINIKA I KLINIKA ZA HEMATOLOGIJU), UNIVERZITET U NOVOM SADU (ONCOLOSKI INSTITUT), NACIONALNI CANCER INSTITUTE, MEDICAL COLLEGE OF PENNSYLVANIA FOOD AND DRUG ADMINISTRATION, BIOSCICON INC. ROCKVILLE, MD.
PROFESSOR NA PET UNIVERSITA: UNIVERZITET U SKOPJU, UNIVERZITET U NOVOM SADU, MEDICAL COLLEGE OF PENNSYLVANIA, AMERICAN UNIVERSITY, UNIVERSITY OF MARYLAND, UNIVERSITY OF PENN-A.
FORMIRAO I RAZVIO ENGLISH MEDICAL FACULTY U NOVOM SADU, TOKOM TRIDESET GODINA VODIO PROGRAME I KURSEVE UNDEGRADUATE, GRADUATE I POSTGRADUATE STUDIES.
POSTAVLJAN I USPESNO VODIO ADMINISTRATIVNE DUZNOSTI, KAO PREDSEDNIK KANCEROLOGA JUGOSLAVIJE, PREDSEDNIK BIOSCICON, INC, MARKPAP, LLC. RUKOVODNE FUNKCIJE NA FAKULTETIMA, ODBORIMA ZA ZDEVSTVO U REPULICKIM I SAVEZNIM ORGANIMA.
IME DOKTORA NENADA I OLIVERE MARKOVIC JE POZNATO PO OTKRICU MARKPAP(R) BIOMARKERA RAZVOJA MARKPAP SISTEMA NAMJNJENOM ZA GLOBAL CERVIK LNI CANCER SCREENING, NOVA TEHNOLOGIJA MARKPAP PLATFORM TECHNOLOGY SYSTEM, INCLUDING DIGITAL PAP AND HOME PAP SCREENING ZA ERADIKACIJU CERVIKALNOG CANCERA.
PROF MARKOVIC LEGACY OSTAJE DA POMOCU OVOG SISTEMA SCREENINGA KOJI JE DOSTUPAN ZENAMA MA GDE ZIVELI I KOLIKO PARA IMALI
NECE VISE GUBITI ZIVOTE OD OVE BOLESTI.
PROFESOR JE U AMERICI POSEBNO:
FORMIRAO I VODIO KAO PRESIDENT AND CEO BIOTECHNOLOGY COMPANY BIOMEDICAL SCIENCE CONSULTING COMPANY BIOSCICON,INC. (WWW.BIOSCICON.COM) COMPANIJA KOJA JE VODILA RAZVOJ MARKPAP(R) PLATFORM TEHNOLOGIJE, FORMIRAO I VODIO KAO PRESIENT I CEO MARKPAP LLC, MARKPAP PACIFIC, MARKPAP INDIA LLC, ZA MARKETING I DISTRIBUCIJU. DIRECTOR BOARD OF DIRECTORS, GLOBAL ACADEMY FOR WOMEN'S HEALTH.NON-PROFIT ORGANIZACIJE, VOGJE BIOSCICON-A (WWW.MARKPAP.COM). OBJAVIO PREKO 250 RADOVA, REVIJA, PATENATA,KNJIGA,KAO TRI IZDANJA ''WHAT EVERY WOMAN SHOULD KNOW ABOUT CERVICAL CANCER" SPRINGER). REFERENCE PRISUTNE NA INTERNETU, POFESOR NA TRI UNIVERZITETA, MEDICAL COLLEGE OF PENNSYLVANIA, UNIVERSITY OF PENNA, AMERICAN UNIVERSITY, PUBLIC SPEAKER I MEDICAL REVIEWER, FOOD AND DRUG ADMINISTRATION.
OGROMNI RAD JE INVESTIRAN DA SE PRIBLIZIMO DO SADA NEDOSTIZNOM CILJU CILJU ERADIKACIJE CERVIKALNOG CANCERA KOJI JE ODNEO HILJADE ZIVOTA. HVALA TI STO SI NAS DO TOG CILJA DOVEO U IME SVIH ZIVOTA KOJI SU I KOJI CE CE BITI SPASENI
.NEKA TI JE VECNA SLAVA I PRIZNANJE NAS DIVNI JEDINI PROFESORE, NAS PONOS I VECITI PRIMER SVEGA STO JE NAJLEPSE I NAJDRAGOCENJENIJE.
TVOJI SLEDBENICI
My mother, Mila Mundric-Saljinska was Professor of mathematics and French, highly intelligent and educated, nicest and kindest lady I have ever known. She had genuine compassion for people, sincerely helping people for what she was respected from everybody. She was gifted for music with a wonderful lyric soprano, and was educated in opera singing in Nancy, France.
My Mom was devoted wife to my father and, beyond her physical abilities, was brave enough to bring him over the ocean to the National Institute of Health to try what, at this time, was a miracle to help him fighting his disease. This was reworded by the extension of his life, a blessing for the whole family. Wonderful loving, gentle Mom, wise, with ability to handle different situations with dignity and tact, always maximally supportive and completely devoted to her children (my brother Cvetko and me) and the family.
My father, Dr.Trajko Saljinski, was veterinarian doctor, PhD in veterinary science. He was long years Director of the Republic Institute of Microbiology, a leader of veterinary science in Macedonia and Yugoslavia, and internationally recognized for his achievements in vaccine development. He was awarded a title High Scientific Counsel for Veterinary Medicine and nominated for the National Academy of Science. The second he did not accept, because he thought that the Parkinson disease, that he got, will not allow him to fulfill his obligations according to his standards. My father was highly intelligent, blessed with genuine goodness and honesty, modest, gentle, patient and a very brave person. His decisions in life were guided by wisdom never by fear.
My father inspired me for science, and from my mother I inherited a talent for music and love for art. They both adored my husband, Nenad and we lived in perfect harmony. Our children, Svetomir and Mila were joy and blessing. Wonderful people, everlasting guide light for all of us for everything best in this world.
These are my beloved parents.
NEKA IM JE VECNA SLAVA
Sa velikim zadovoljstvom, cascu i ponosom, prestavljam kratku Biografiju naseg Deda Jove, rodonacelnika porodice Mundric iz Bora.
G-din Jovan Petra Mundric je Solunski borac, Potpukovnik Jugoslovenske Kraljevske Vojske u penziji, nosilac Zlatne Medalje za Hrabrost, nosilac Belog Orla sa Macevima, Francuskog Krsta i Engleskog Vojnog Krsta
Jovan Mundric, sin Petra Mundrica, rodjen je 19 Avgusta 1876 godine u Slatini, srez Borski. Porodica se bavila zemljoradnjom I stocarstvom. Otac Petar je bio jedan od najvidjenijih ljudi u selu. Majku Simonu je rano izgubio, kao petnaestogodisnji decak. Imao je tri sestre, Stanu, Kalinu I Ruzu. Kalina I Ruza su rano umrle. Unuka Stane, cerka Milutina, je gospogja Persida Todorovic. Persida je cenjeni prosvetni radnik iz Bora, sada u penziji. Suprug Petar je nedavno preminuo, ima cerku Draganu I sina Dragana. Nasa sestra Persa nas je upoznala sa aktivnoscu Borske Biblioteke, ovom inicijativom, i povezala nas je sa Zavicajnim Odeljenjem.
Sa velikim zadovoljstvom, cascu i ponosom, prestavljam kratku Biografiju naseg Deda Jove, rodonacelnika porodice Mundric iz Bora.
Jovan Mundric je zavrsio osnovnu skolu u Slatini I zatim otisao na dalje skolovanje u Zemljoradnicku skolu u Bukovu kod Negotina. Putovali su na konjima, posto nije bilo drugog prevoza, Po zavrsetku skolovanja za odlican uspeh Jovan je dobio sadnice kalemljenih vocki. Desetak sadnica krusaka poklonio je svojoj sestri Stani. Porodica je sacuvala kucu u Slatini I pored kuce su jos uvek ostale dve kruske koje daju izvanredan plod i dan danas, posle vise od sto godina.
Krajem 1897, Jovan se je ozenio Ruzom iz Ostrelja. Imali su petorio dece Gligorija, Ljubisava, Roksandu, Radmilu I Desanku.
Sin Gligorije je zavrsio fakultet u Beogradu, inzenjer technolog, doktorirao u Nansiju, Francuska. U Jugosloveskoj vojsci je sluzio u artiljeriji I imao cin rezervnog porucnika. Radio je u Ministarstvu Rudarsva I bio jedan od Directora u Galenici. Ozenio se je Magdalenom Milosevic I imali kcer Ruzicu.
Sin Ljubisav je zavrsio eletromasinski fakultet u Beogradu I bio na specijalizaciji u Franscuskoj. Ucestvovao u Narodnosolobodilackom ratu. Bio je jedan od Direktora Elektro Srbije. Ozenio se je Milom Giric i imali Sina Jovana.
Kci Roksanda je zavrsila domacicku skolu, bila kratko udata, razvela se I ostala da zivi kod svog oca. Kci Radmila, nakon gimnazije je zavrsila Kolez za Francuski jezik u Nansiju. Bila je izuzetno nadarena za muziku I studirala paralelno muziku I solo pevanje u Nansiju Udala se za Dr. Trajka Saljinskog i imali dvoje dece Oliveru i Cvetana. Kci Desanka je zavrsila gimnaziju i ubrzo se udala za Zarka Ristica, sluzbenika Ministarstva Trgovine u Beogradu. Imali su dvoje dece Radomira i Branislavu.
G-din Jovan Mundric je imao dugu I uspesnu vojnu karijeru. U Maju 1898 stupio je u vojnu skolu. Posle sest meseci bio je proizveden za Kaplara. 1899 proizveden za Rezervnog Podnarednika, 1902 dobija cin Reservnog Narednika. 1910 unapredjen u cin Potporucnika.
Po povratku sa otsuzenja vojnog roka zaposlio se u Opstini Bor, a nakon toga stupio u sluzbu kod Franscuskog Drustva Rudnik Bor, u Bratinskoj Kasi.
1912 godime odazvao se mobilizaciji I otisao u rat sa Turcima. Ucestvovao u mnogim bitkama (Kumanovo, gonjenje neprijatelja do Gevgelije) I ostao u Makedoniji do zavrsteka rata sa Turcima. Bio se je razboleo od kolere. 1912 unapredjen u zvanje Porucnika.
Juna 1913 godine poceo je rat izmedju Srbije I Bugarske. Ucestvovao u bitkama, ranjen I evakuisan u bolnicu. Unapredjen za Kapetana II klase.
Jula 1914 na objavljenu mobilizaciju protiv Austrijanaca, ratovao kao komandir 1-ve cete 2-og bataljona (II poziva) I zatim komandir 4-te cete, 1- og bataljona 13-og puka (II poziva). 1915 godine unapredjen u Kapetana I klase. 1916/1918 komandir 2-ge cete, 2 bataljona 20-og pesadijskog puka, zatim do demobilizacije 1920 bio je komandir prve cete, I-og bataljona 15- og pesadijskog puka.
Jula 1920 godine unapredjen u cin Majora, Novembra 1925 unapredjen u cin Potpukovnika. Bio je ranjen u ratu I nekoliko meseci proveo u bolnici na lecenju.
Po demobilizaciji 1920 bio u sluzbi preduzeca Borskog Rudnika. Ugledan gradjanin, Clan Crkvenog Saveta, Potpresednik Crkvenog Opstinskog Saveta Opstine Bor (cit. Letopis Borske Parohije),G-din Mundric je aktivno ucestvovao u drustvenom zivotu i ostavio znacajan trag u svojoj sredini..
Odlikovanja: Zlatna Medalja za Hrabrost, Dva Bela Orla sa Macevima 5-og reda, Francuski Krst I Engleski Vojni Krst. Ove je podatke dao unuk Jovan, cime je mnogo doprineo informativnosti ovog dopisa.
Deda je preminuo 13 Avgusta 1965 godine u Boru I sahranjen zajedno sa svojom cerkom Roksandom na Starom Borskom Groblju.
Sledece pokoljenje su praunuci: Marija (Ruzica i Milutin Radulovic), Svetomir i Mila (Olivera i Nenad Markovic), Aleksandra i Zarko (Radomir i Zlatija Ristic), Nenad i Darko (Branislava i Drasko Zecevic), Mila i Ljubisa (Jovan i Nevenka Mundric ), Kamelija i Jasna (Cvetan i Svetlana Saljinski).
Postovanje I ljubav Deda Jovinih potomaka je takodje ugradjeno u ovom tributu Deda Jovi, koji nastvalja da zivi u nama kao svetli primer za svoje pokolenje.
Neka mu je Vecna Slava.
Deda sa unucima (Beograd, 1950)
Deda Jovu sam mnogo volela i postovala. Boravio je cesto kod nas u Skoplju I ostajao duze vremena. Svi smo uzivali u njegovom prisustvu. Secam ga se jos kao mala devolcica. Doziveo je da se udam, upoznao je I zavoleo Nenada, moga supruga, koji mi je pomogao da srocim ovaj tribut Dedi.
Mnogo smo razgovarli, druzili se, volela sam da slusam njegove dozivljaje iz rata, njegovim herojskim poduhvatima, njegove poglede na zivot, njegove mudrosti I njegove savete.
Voleo je da slusa kada bih svirala na klaviru. Ja sam paralelno isla u Muzicku Skolu u popodnevnim casovima I nekada sam se dockan vracala kuci. Secam se, bio je jedan deo puta koji sam se plasila da prolazim sama nocu. Ali, tu je bio Deda koji me je cekao na pocetku toga puta. Kao da ga sada vidim iz daljine, visokog, ispravljenog kako stoji veliki kao planina. Uvek bi mi srce zaigralo od radosti. A on, nije mogao tacno da zna kada cu ja stici, nije bilo telefona tada, ali on bi tu dosao I cekao, docekivao svoju unuku. Vodio me je cesto u bioskop, salili smo se, bio je pun duha.
Moj Deda Jova je bio izuzetno hrabar, stalozen, nadasve posten, cestit, skroman i izuzetno dobar covek. Kada bih putovala da ga posetim u Bor, u lokalnom vozu Zajecar-Bor pitali bi me nepoznati ljudi kod koga idem. Kada bih kazala kod Jovana Mundrica, ljudi su odmah reagovali;znali su ga kao izuzetno postenog I cestitog coveka postovane porodice Mundric.
Ovo je samo jedan mali deo Biografije Dedine, koju sada saljemo da bi se sacuvala uspomena. Ne moze se opisati postovanje za njega njegovih prijatelja, poznanika, a nadasve ljubav clanova njegove porodice od kojih sam ja samo jedan clan.
Deda Jova je bio sretan da doceka praunuka, Svetomira (Miska), sina Olivere i Nenada Markovica. Kada sam bila kod njega, poslednjih reci kojih se secam, bile su: “Poljubite mi Miska”.
Nikada zaboravljen, prisutan u nasim mislima, molitvama i nasim srcima-- nas dragi Deda Jova.
Ja sam Nenad, suprug Olivere. Upoznao sam Deda Jovu neposredno posle naseg vencanja 1961 u Skopju. U 1963 godini Skopje je zadesio Katastrofalni Zemljotres. Grad se srusio. Morali smo ponovo graditi I grad I nase zivote u njemu. Deda Jova je tada cesto dolazio kod nas iz Bora. Da nas poseti, posavetuje I pomogne nama koji smo postradali u tom Zemljotresu. Grad je jos bio razrusen, uglavnom smo ga primali u dvoristima jer su zgrade bile porusene ili planirane za rusenje. Jas am uzivao u razgovorima sa njim. Polako, odmereno, sa razmisljanjem, kako sto obicno rade pametni ljudi u njegovim godinama, razgovarali smo o svemu I ja sam vrlo rado slusao njegove price o stradanjima I velikom iskustvu koje je doneo iz tri Balkanska I dva Svetska rata. Nas Zemljotres nije bio nista manja katastrofa pa su njegovi saveti uvek bili dobrodosli. Sada, kada sam zamoljen da napisen jedan memento za njega, resio sam da sva secanja sakupim u jedan paragraph. Deda Jova je bio tipican primer svog naroda, one vitalne snage I mentalnog optimizma koji su mu pomogli da prezivi ratna stradanja, da se odrzi kao narod, I da jos podigne I skoluje pet deteta sve do visokih skola I dobrih pozicija u drustvu, da ih ozeni/uda I doceka unuke koji su takodje ponos porodice.
Jednom recju, Deda Jova je bio Srbin, pravoslavne vere, visionar, posten I ponosan covek koji se izdigao iz agrikulturne sredine do skolovanog visokog oficirskog kadra, cenjen u drustvu koje mu je davalo mnoge zadatke gde se cast i postenje cenilo. Kao vecina Srba u to vreme, bio je za Kralja I Otadzbinu za koju je dao veliki deo zivota I prolivao krv, ali je, kada se ta otadzbina srusila, poslao sinove u NOB da grade sledecu buducnost u zemjli kojoj je posvetio celi zivot, da bi njegovi potomci ziveli bolje i lepse od njega.
Ovaj kratki prikaz zavrsio bih redovima nased velikog pisca, “Blago onom k’o do vijeka zivi, imao se rasta I roditi”.
Referentni materijal za ovaj Tribut nalazi se u arhivu Zavicajnog Odeljenja Narodne Biblioteke u Boru.